Gezondheid tips
Gelden er voor bepaalde personen uitzonderingen?
Voor mensen in cruciale beroepsgroepen kunnen andere (leef)regels voor thuisisolatie en thuisquarantaine gelden, bijvoorbeeld zorgmedewerkers blijven pas thuis als zij zelf klachten met koorts hebben. Overleg zo nodig met de werkgever.
Heeft het zin om een mondkapje te dragen om je te beschermen tegen COVID-19?
In Nederland adviseren we alleen mondkapjes voor medisch personeel. Mensen die werken met (mogelijk) besmette mensen gebruiken professionele mondkapjes. Deze mondkapjes helpen alleen als je ze op de juiste manier gebruikt; ze moeten heel goed sluiten over neus en mond en je moet ze regelmatig wisselen. Simpele (papieren) mondkapjes die veel mensen gebruiken, beschermen de drager niet tegen het virus. Verkeerd gebruik van de mondkapjes geeft schijnzekerheid.
Helpen paracetamol, ibuprofen of andere medicijnen tegen het nieuwe coronavirus?
Er is (nog) geen medicijn tegen het nieuwe coronavirus. Paracetamol en ibuprofen helpen niet om van het virus te genezen, maar kunnen klachten van koorts, keelpijn en malaise verminderen. Er is nu geen bewijs dat het gebruik van paracetamol of ibuprofen (of diclofenac, of naproxen, zogenoemde NSAID’s) de ziekte door het virus juist verergeren. Paracetamol heeft de voorkeur, want dat geeft de minste bijwerkingen.
Hoe lang duurt de gezinsquarantaine?
Bij een bewezen coronavirusinfectie blijft het gezin/huisgenoten thuis tot 14 dagen na het laatste contact met de patiënt. De patiënt blijft in isolatie totdat hij/zij 24 uur lang geen klachten meer hebt. Dat betekent: geen koorts, geen neusverkoudheid en niet hoesten.
Bij luchtwegklachten met koorts/of benauwdheid blijft het gezin in thuisquarantaine totdat de patiënt 24 uur klachtenvrij is en niemand anders in het gezin klachten heeft.
Hoe lang moet je uitzieken als je thuis blijft met verhoging of verkoudheid?
- Mensen met verkoudheidsklachten zoals neusverkoudheid, loopneus, keelpijn, lichte hoest of verhoging tot 38 graden Celsius moeten thuisblijven. Je kunt pas weer naar buiten als je 24 uur geen klachten meer hebt. Volg de algemene adviezen op dit op dit moment gelden in Nederland over school en werken, zie Rijksoverheid.nl.
- Neem telefonisch contact op met de huisarts als je medische hulp nodig hebt, bijvoorbeeld als je hoge koorts krijgt of moeilijk ademt.
Hoe weet je of je genezen bent van het nieuwe coronavirus (COVID-19)?
Als je je beter voelt en 24 uur lang geen gezondheidsklachten hebt. Dat betekent: geen koorts, geen neusverkoudheid en niet hoesten.
Hoeveel laboratoria kunnen testen uitvoeren?
- De testcapaciteit van Nederland is, in vol bedrijf, zo’n 17.500 testen per dag, verdeeld over 41laboratoria. Als het nodig is kunnen de labs de capaciteit opschroeven naar ongeveer 29.000 testen per dag.
- Sommige benodigdheden voor de test zijn schaars. Bijvoorbeeld doordat er maar een paar bedrijven in de hele wereld zijn die een bepaald testproduct maken, terwijl de vraag wereldwijd enorm is. Ook is er een tekort aan andere laboratoriummaterialen, zoals bepaalde vloeistoffen die nodig zijn in het laboratorium. Door te testen volgens zorgvuldige richtlijnen zorgen we ervoor dat er voldoende voorzieningen beschikbaar zijn voor de mensen die ze het meest nodig hebben.
Ik heb astma / ik ben allergisch. Ben ik dan ook gevoeliger voor COVID-19?
Nee. Met de kennis van nu kunnen we stellen dat je als astma- of allergiepatiënt niet meer risico loopt op COVID-19. Als je tenminste de medicatie volgens voorschrift inneemt.
Ik heb klachten die passen bij het nieuwe coronavirus. Wat moet ik doen?
Heb je verkoudheidsklachten, zoals neusverkoudheid, loopneus, keelpijn, lichte hoest of verhoging (tot 38 graden Celsius)?
Blijf thuis. Ziek uit. Doe geen boodschappen en ontvang geen bezoek. Laat anderen boodschappen doen, of laat ze bezorgen, zorg dat een ander de hond uitlaat. Voor huisgenoten zonder klachten gelden de regels die voor iedereen in Nederland gelden. Als je 24 uur lang geen klachten hebt, mag je weer naar buiten.
Heb je verkoudheidsklachten en koorts (boven 38 graden Celsius) en/of benauwdheid?
Blijf thuis. Ziek uit. Doe geen boodschappen en ontvang geen bezoek. Heb je huisgenoten, dan mogen zij ook niet naar buiten. Als uitzondering hierop mogen alleen huisgenoten die geen klachten hebben even boodschappen doen. Als iedereen 24 uur geen klachten heeft, mag je weer naar buiten. Lees meer in de informatiebrief Koorts met luchtwegklachten en/of benauwdheid.
Mensen die werken in cruciale beroepen zijn hiervan uitgezonderd; zij blijven pas thuis als zij zelf klachten met koorts hebben (overleg zo nodig met je werkgever). Lees meer in de informatiebrief Ik ben verkouden, wat nu? en zie Rijksoverheid.nl.
Is diarree een symptoom van het nieuwe Coronavirus?
Ja, dat kan. Het komt echter weinig voor. Als je diarree hebt, is de kans groot dat het door iets anders komt.
Is verlies van geur en smaak een symptoom van het nieuwe Coronavirus?
Ja, hoewel de kans klein is, kan tijdelijk verlies van geur en smaak een symptoom zijn van het nieuwe coronavirus. Uit Chinees onderzoek blijkt dat slechts 5% van de mensen met een aangetoonde besmetting met het nieuwe coronavirus het verlies van geur en smaak als symptoom heeft. Ook andere verkoudheidsvirussen kunnen een tijdelijk verlies van geur en smaak veroorzaken.
Kan het nieuwe coronavirus zich ook verspreiden via voedsel?
Dit coronavirus is hoogstwaarschijnlijk van een exotisch dier in China naar de mens verspreid. Op markten worden veel verschillende diersoorten levend bij elkaar gebracht. De omstandigheden op deze markten maakt het makkelijker dat virussen van één diersoort naar een andere dier kunnen overspringen, en ook van dier naar mens kunnen overgaan. Door mens-op-mens-besmetting heeft het virus zich vervolgens verder verspreid. Of de dieren nog een rol spelen in de overdracht in China is nog in onderzoek, de bron is tenslotte niet gevonden. Wij gaan er vanuit dat er in Nederland geen verspreiding plaats kan vinden van dier op mens, ook niet via het voedsel dat hier gegeten wordt. Coronavirussen hebben een dier of mens nodig om 'in leven te blijven' en te groeien. Dat kan niet in voedsel.
Kan iemand die het coronavirus heeft gehad, nog andere mensen besmetten?
Nee. Als je je beter voelt en 24 uur geen gezondheidsklachten meer hebt gehad, ben je genezen. Je draagt het virus dan niet meer bij je. Je kunt andere mensen dan niet meer besmetten.
Kan iemand zonder symptomen het nieuwe coronavirus (COVID-19) overdragen?
Het nieuwe coronavirus wordt overgedragen door hoesten en niezen. Via kleine druppeltjes komt het virus zo in de lucht. Als andere mensen die druppeltjes inademen, of bijvoorbeeld via de handen in de mond, neus of ogen krijgen, kunnen zij besmet raken met het virus. Hoe zieker iemand is, hoe meer hij hoest en/of niest en hoe meer virus hij kan verspreiden. Er zijn aanwijzingen dat iemand zonder symptomen besmettelijk kan zijn. Maar het is onduidelijk in hoeverre zij bijdragen aan de totale verspreiding van het virus. Onderzoek moet dit verder uitwijzen.
Kan ik de hond uitlaten?
Als je geen klachten hebt zoals koorts, hoest of verkoudheidsklachten, kun je gewoon je hond uitlaten. Als je wel een van deze klachten hebt, vraag dan iemand anders je hond uit te laten. Voor iedereen die de hond uit laat geldt de algemene preventieve maatregel om tenminste 1,5 meter afstand tot andere mensen in acht te nemen. Honden mogen tijdens het uitlaten in contact komen met andere honden.
Kan ik me aanmelden voor een test/laten testen?
Nee, testen wordt alleen gedaan als de (huis)arts dat nodig vindt.
Kan ik mezelf testen met sneltesten?
- Het RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu is op de hoogte van het feit dat er Corona-zelftesten worden aangeboden. Deze testen zijn geen zelftesten, maar sneltesten die niet bedoeld zijn voor thuisgebruik. Alleen geaccrediteerde laboratoria gebruiken testen die kunnen vaststellen of het coronavirus aanwezig is bij een patiënt. De aangeboden sneltesten laten, via een andere methode, zien of iemand recent (een week of meer geleden) in aanraking is geweest met het virus. Deze sneltesten kunnen echter niet bepalen of iemand op het moment van testen het virus bij zich draagt en of diegene op dat moment besmettelijk is.
- Ook de Inspectie voor Gezondheidszorg en Jeugd heeft hier een bericht over naar buiten gebracht. Testen die thuis gebruikt kunnen worden om na te gaan of je een ziekte hebt zijn verboden als ze niet eerst beoordeeld zijn door een aangemelde instantie. Zelftesten kunnen een foutief resultaat opleveren, positief of negatief. Gebruikers raken dan onnodig ongerust of ze worden juist ten onrechte gerustgesteld. Meer info bij IGJ.
Kan ik nog boodschappen doen?
Voor iedereen in Nederland geldt: blijf zoveel mogelijk thuis. Ga alleen naar buiten als dat nodig is. Als je geen klachten hebt, kun je gewoon boodschappen doen. Ga alleen boodschappen doen en houd 1,5 meter afstand tot anderen. Dan is de kans klein dat anderen je besmetten.
Heb je wel verkoudheidsklachten zoals neusverkoudheid, loopneus, niezen, keelpijn, lichte hoest of verhoging tot 38 graden Celsius: blijf dan thuis. Vraag iemand anders om boodschappen te doen of laat ze bezorgen.
Kan ik nog op bezoek bij mijn ouders of vrienden?
- Blijf zoveel mogelijk thuis.
o Ontvang zo min mogelijk bezoek (maximaal 3 bezoekers)
o Houd dan 1,5 meter afstand tot elkaar
• Ga alleen naar buiten als dat nodig is.
o Voor werk wanneer je niet thuis kunt werken, voor boodschappen, een frisse neus of om iets voor een ander te doen.
• Ga niet op bezoek bij mensen van 70 jaar of ouder en mensen met een kwetsbare gezondheid.
• Ga zeker niet op bezoek als je verkoudheidsklachten hebt.
Kan ik ziek worden van het nieuwe coronavirus als ik ergens spullen of oppervlakken aanraak of vastpak?
· De kans is klein dat je ziek wordt als je spullen of oppervlakken aanraakt of vastpakt, zoals post, pakketjes of een bos bloemen. De kans wordt nog kleiner als je regelmatig de handen wast en voorkomt dat je na het aanraken met de handen in het gezicht komt. Als je weet dat de eigenaar van de spullen ziek is, was dan je handen zodra daar gelegenheid voor is.
· Besmetting door een bacterie of virus via oppervlakken is mogelijk [1]. Voor coronavirussen die SARS severe acute respiratory syndrome en MERS Middle East Respiratory Syndrome veroorzaken is het echter niet duidelijk of oppervlakken een rol spelen [2]. Inmiddels blijkt uit onderzoek dat het nieuwe coronavirus wel enige tijd kan overleven op verschillende materialen [3,4]. Deze onderzoeken vonden plaats onder gecontroleerde en ideale omstandigheden. Het is mogelijk dat weersinvloeden en een hogere luchtvochtigheid tot minder virusdeeltjes leiden [5]. De hoeveelheid virus dat via een ziek persoon op een oppervlak terechtkomt zal ook sterk verschillen.
· De belangrijkste besmettingsroutes blijven overdracht via druppels door niezen/hoesten en via de handen. Volg daarom de bestaande hygiëneadviezen en maatregelen die voor iedereen gelden.
Kan mijn huisdier besmet worden met het nieuwe coronavirus?
Er zijn wereldwijd enkele gevallen van huisdieren die besmet zijn met het nieuwe coronavirus, waaronder eind maart een kat in België. In al deze gevallen waren de eigenaren positief getest op het nieuwe coronavirus. De kans dat een huisdier besmet raakt en vervolgens een ander dier of mens besmet is verwaarloosbaar klein in vergelijking met besmetting van mens op mens.
Moet ik thuisblijven als een huisgenoot klachten heeft die passen bij het nieuwe coronavirus?
Je hoeft niet thuis te blijven als iemand in je huishouden alleen verkoudheidsklachten zoals neusverkoudheid, loopneus, keelpijn, lichte hoest en verhoging tot 38 graden Celsius heeft. Lees meer in de informatiebrief Ik ben verkouden, wat nu?
Volg wel de algemene adviezen op die op dit moment gelden in Nederland over school en werken, zie Rijksoverheid.nl.
Je moet thuisblijven als iemand in je huishouden verkoudheidsklachten met koorts en/of benauwdheid heeft. Lees meer in de informatiebrief Koorts met benauwdheid/luchtwegklachten gezinsleden.
Waarom heeft het nu geen nut om nog méér te testen?
Op dit moment gelden dezelfde maatregelen voor mensen die COVID-19 hebben, als voor mensen die niet besmet zijn, maar wel soortgelijke klachten hebben. Dat houdt in: thuis blijven en uitzieken. Het is pas zinvol om te testen of je daadwerkelijk COVID-19 hebt, als je klachten toenemen en behandeling in het ziekenhuis noodzakelijk is. Ook als je zorgmedewerker bent, of als je in een instelling met kwetsbare mensen woont, kan het zinvol zijn om te testen.
Waarom moet ik in mijn elleboog niezen of hoesten, en niet in mijn handen?
Via handen verspreiden zich gemakkelijk virussen zoals het nieuwe coronavirus. Veel mensen zitten ook (ongemerkt) vaak met hun handen aan hun neus of mond. Door in je elleboog te niezen of hoesten, verklein je de kans om besmet te raken en anderen te besmetten met het nieuwe coronavirus.
Waarom moet je afstand houden tot anderen en mag je niet meer met groepen van 3 personen of meer afspreken?
Afstand houden betekent dat je 1,5 meter (twee armlengtes) afstand houdt van elkaar om jezelf en anderen te beschermen tegen besmetting met het coronavirus. Door hoesten en niezen komen kleine druppeltjes met het coronavirus in de lucht. Mensen kunnen deze druppeltjes inademen en besmet raken. Als je niest komen deze druppels zelden verder dan 1,5 meter. Door afstand te houden en contacten te vermijden, kan het nieuwe coronavirus zich minder makkelijk verspreiden.
Waarom wordt opgeroepen zo veel mogelijk thuis te werken?
Het nieuwe coronavirus kan zich verspreiden op plekken waar mensen dicht op elkaar zitten. Dat kan op het werk zijn, zoals op kantoor, maar bijvoorbeeld ook in het openbaar vervoer. Als mensen thuiswerken, komen zij minder in contact met anderen en zitten zij minder op plekken waar veel mensen tegelijkertijd aanwezig zijn. Dit helpt om de verspreiding van het nieuwe coronavirus tegen te gaan.
Wanneer komt er een vaccinatie tegen het nieuwe coronavirus / COVID-19?
Dat valt niet te zeggen. Er wordt hard gewerkt aan een vaccin tegen het nieuwe coronavirus, in laboratoria in verschillende landen. Toch zal het nog lang duren voordat het vaccin beschikbaar komt, dat zal zeker de komende maanden nog niet beschikbaar zijn. Als er eenmaal een middel is, moet nog getest worden of het geen bijwerkingen veroorzaakt.
Wanneer moet ik de huisarts bellen?
Je belt de huisarts als je zieker wordt, of je medische hulp nodig hebt, bijvoorbeeld als je hoge koorts krijgt of moeilijk ademt. Ga niet naar de huisarts of het ziekenhuis toe, maar bel de huisarts.
Wanneer wordt er iemand getest?
De (huis)arts zal niet iedereen testen die mogelijk COVID-19 heeft. Als mensen klachten hebben die op COVID-19 wijzen, moeten ze thuis blijven totdat ze minstens 24 uur geen klachten hebben. De (huis)arts zal bepalen of iemand met klachten getest moet worden.Zorgmedewerkers met klachten die wijzen op coronavirus kunnen getest worden door de GGD Gemeentelijke Gezondheidsdienst als zij werken met lichamelijk kwetsbare personen of ouderen en onmisbaar zijn in de zorg. De GGD volgt hierin de richtlijn van het RIVM.
Wat betekent thuisisolatie?
Thuisisolatie betekent dat iemand met luchtwegklachten met of zonder koorts en/of benauwdheid thuis blijft en zoveel mogelijk afstand houdt tot de huisgenoten. Zijn huisgenoten blijven ook thuis als iemand behalve luchtwegklachten ook koorts en/of benauwdheid heeft (thuisquarantaine).
Alle mensen met luchtwegklachten met of zonder koorts en/of benauwdheid moeten in principe thuis in isolatie blijven.
Wat is thuisquarantaine?
Thuisquarantaine betekent dat het gehele gezin/huishouden thuis blijft omdat iemand in het gezin luchtwegklachten met koorts en/of benauwdheid heeft. We spreken van quarantaine als iemand die niet ziek is thuis moet blijven totdat zeker is dat deze persoon niet besmettelijk is voor anderen.
Degene die ziek is, houdt zoveel mogelijk afstand tot de gezins-/huisgenoten.
Wat kan ik doen om verspreiding van het nieuwe coronavirus te voorkomen?
- Blijf zoveel mogelijk thuis.
- Ontvang zo min mogelijk bezoek (maximaal 3 bezoekers) en houd dan 1,5 meter afstand tot elkaar. - Ga alleen naar buiten als dat nodig is.
- Voor werk wanneer je niet thuis kunt werken, voor boodschappen, een frisse neus of om iets voor een ander te doen - Ga niet op bezoek bij mensen van 70 jaar of ouder en mensen met een kwetsbare gezondheid.
- Ga zeker niet op bezoek als je verkoudheidsklachten hebt. - Verpleeghuizen zijn gesloten voor bezoek.
- Als u naar buiten gaat, houd dan tenminste 1,5 meter afstand tot anderen (uitgezonderd gezinnen/huishoudens en kinderen tot en met 12 jaar).
- Tegen groepen van meer dan 2 personen die niet 1,5 meter afstand tot elkaar houden, kan worden opgetreden.
- Zorg voor goede hygiënemaatregelen:
- Was je handen
20 seconden lang met water en zeep, daarna handen goed drogen
Voordat je naar buiten gaat, als je weer thuis komt, als je je neus hebt gesnoten, natuurlijk voor het eten en nadat je naar de wc bent geweest.
- Hoest en nies in de binnenkant van je elleboog
- Gebruik papieren zakdoekjes om je neus te snuiten en gooi deze daarna weg
- Was daarna je handen
- Schud geen handen
- Houd 1,5 meter afstand (2 armlengtes) van anderen
Dit geldt voor iedereen, bijvoorbeeld op straat, in winkels, met collega’s, behalve thuis en binnen het gezin/huishouden.
Wat wordt bedoeld met 'social distancing', en waarom is dat belangrijk ?
Door 'social distancing', ook wel sociale onthouding afstand, heb je minder contact met anderen of houd je afstand tot anderen. Hierdoor is de kans kleiner dat je elkaar besmet. Minder contact met elkaar betekent een tragere verspreiding van het virus. Hierdoor zijn minder mensen tegelijkertijd besmet en raken zorginstellingen niet overbelast. Voorbeelden zijn bijvoorbeeld: thuiswerken, gespreide werktijden als thuiswerken niet mogelijk is, thuisblijven met luchtwegklachten en het mijden van plekken waar veel mensen bij elkaar kunnen komen.
Wat wordt bedoeld met groepsimmuniteit?
Wie COVID-19 heeft gehad, is daarna meestal immuun voor dit virus. Dat betekent dat deze persoon niet meer ziek kan worden van dit virus. Hoe meer mensen immuun zijn voor het virus, hoe minder het virus kans heeft om zich te verspreiden. Daarmee wordt de kans ook kleiner dat het virus kwetsbare personen bereikt. Met groepsimmuniteit bouw je als het ware een beschermende muur om kwetsbare personen.
Wat zijn de symptomen van COVID-19?
Mensen met COVID-19, de ziekte die wordt veroorzaakt door het nieuwe coronavirus, hebben vaak koorts en luchtwegklachten zoals hoesten, verkoudheid, niezen of kortademigheid. Dit nieuwe coronavirus wijkt af van de bekende coronavirussen die bij mensen voorkomen.
Wat zijn kwetsbare groepen?
Kwetsbare groepen zijn mensen die een hoger risico hebben op ernstig verloop van COVID-19. Dit zijn mensen van 70 jaar en ouder en mensen die op basis van onderliggend lijden in aanmerking komen voor griepvaccinatie. Het gaat om volwassenen (ouder dan 18 jaar) met:
- afwijkingen en functiestoornissen van de luchtwegen en longen;
- chronische hartaandoeningen;
- diabetes mellitus;
- ernstige nieraandoeningen die leiden tot dialyse of niertransplantatie;
- verminderde weerstand tegen infecties:
- door medicatie voor auto-immuunziekten,
- na orgaantransplantatie,
- bij hematologische aandoeningen,
- bij aangeboren of op latere leeftijd ontstane afweerstoornissen waarvoor behandeling nodig is,
- bij (functionele) asplenie
- bij chemotherapie en/of bestraling bij kankerpatiënten;
- een onbehandelde hiv humaan immunodeficientievirus humaan immunodeficientievirus -infectie of een hiv-infectie met een CD4 cluster of differentiation 4 cluster of differentiation 4 -getal lager dan 200/mm3.
Deze mensen kunnen getest worden als het voor de juiste behandeling of verzorging belangrijk is om zeker te weten of ze wel of geen COVID-19 hebben.
Welke mensen worden wel getest?
Patiënten uit kwetsbare groepen kunnen getest worden als dat van belang is voor hun behandeling of verzorging. Daarnaast worden patiënten met verschijnselen van een coronavirusinfectie getest die zo ziek zijn dat zij moeten worden opgenomen in het ziekenhuis. Ook worden zorgmedewerkers zoals bijvoorbeeld huisartsen, verpleeghuismedewerkers of thuiszorgmedewerkers getest als zij klachten hebben die wijzen op een coronavirusinfectie en onmisbaar zijn in de zorg.
Wordt er gezocht naar alternatieve manieren om te testen?
Wereldwijd is er een tekort aan bepaalde laboratoriummaterialen die nodig zijn voor de test. Daarom kijkt het RIVM samen met nationale en internationale laboratoria naar andere manieren om te testen waarbij andere laboratoriummaterialen nodig zijn. Naast de huidige PCR polymerase chain reaction polymerase chain reaction -testen, die het genetische materiaal van het virus aantonen, kijken we ook naar andere soorten testen. Het gaat dan om testen die aanwezigheid van viruseiwitten aantonen (antigeentesten). En naar testen die aanwezigheid van antistoffen in het bloed aantonen (serologische testen). Met behulp van deze testen, bijvoorbeeld in combinatie met de huidige test, kunnen we mogelijk in de toekomst bij meer mensen onderzoeken of ze het coronavirus hebben (gehad).
Zijn kinderen een speciale risicogroep voor het nieuwe coronavirus?
Uit de gegevens die nu bekend zijn, lijken kinderen weinig klachten te krijgen van het coronavirus. Kinderen zijn dus geen speciale risicogroep. Ook lijken kinderen weinig bij te dragen aan de verspreiding van het virus.